آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که چرا بعضی افراد حافظه فوق‌العاده‌ای دارند؟ چه در به‌خاطر سپردن نام‌ها، مکان‌ها، اتفاقات یا حتی یادداشت‌های صوتی. به نظر می‌رسد این افراد به‌طور طبیعی توانایی بالایی در حفظ اطلاعات دارند، آن هم سریعتر از دیگران!
این موضوع باعث می‌شود به این فکر بیفتیم: چگونه می‌توان مطلبی را سریع به خاطر سپرد؟
شما هم می‌توانید در این مهارت پیشرفت کنید و حافظه‌ای قوی‌تر از بقیه داشته باشید. این کار آن‌قدر‌ها هم سخت نیست، تنها کافی است مراحلی را که در ادامه آمده دنبال کنید تا بتوانید سریع‌ترین روش‌های حفظ کردن را یاد بگیرید.
برخی افراد بدون اینکه تلاش مناسبی داشته باشند، به این باور می‌رسند که احتمالاً به‌اندازه‌ی کافی باهوش نیستند. اما واقعیت این است که آن‌ها فقط به اندازه‌ی کافی برای تقویت حافظه‌ی خود تلاش نکرده‌اند و به همین دلیل در بهره‌وری از آن دچار مشکل شده‌اند.
در ادامه ۹ مرحله برای یادگیری سریعتر و مؤثرتر را معرفی کرده‌ایم که با کمک آن‌ها می‌توانید مطالب را سریع و بهتر در خاطر بسپارید:
۹ مرحله برای یادگیری سریعتر و مؤثرتر
نکته اول این است که از نقطه‌ای که در آن احساس راحتی بیشتری دارید شروع کنید. یکی از اصول اساسی قبل از شروع این است که سبک یادگیری خود را بشناسید و تشخیص دهید که قدرت یادگیری شما دیداری، شنیداری، یا تجربی است.
اگر می‌دانید شنیدن باعث می‌شود مطالب را بهتر به خاطر بسپارید، تمرکزتان را بر روش‌های شنیداری بگذارید. اگر یادگیری دیداری برایتان بهتر است، از تصاویر و نمودارها استفاده کنید و اگر تجربی هستید، روش‌هایی که مبتنی بر تجربه‌ی مستقیم‌اند، مثل بازی کردن یا اجرای عملی مطالب، برایتان مناسب‌ترند.
با این حال، بهترین کار این است که ترکیبی از این سبک‌ها را به کار بگیرید تا بهترین نتیجه را بدست آورید.
۱. آمادگی ذهنی داشته باشید
اولین قدم برای اینکه بدانید چگونه سریعتر چیزی را حفظ کنید، این است که خود را از لحاظ ذهنی آماده کنید. به این آگاهی برسید که در برخی زمینه‌ها قوی هستید و در برخی ضعیف‌تر. تمرکزتان باید روی تقویت نقاط قوت‌تان باشد و در محیطی کار کنید که برایتان راحت‌تر است.
برخی افراد در سکوت مطلق بهتر یاد می‌گیرند و برخی دیگر در محیط‌های شلوغ بازدهی بالاتری دارند. باید محیطی را انتخاب کنید که برای شما بهترین شرایط را دارد.
یکی دیگر از عواملی که به بهبود حافظه کمک می‌کند، نوشیدن چای سبز است. تحقیقات نشان داده که چای سبز حاوی ترکیباتی‌ست که حافظه را تقویت می‌کنند. این نوشیدنی، به حفظ عملکرد صحیح سلول‌های مغزی کمک می‌کند و از تخریب آن‌ها جلوگیری می‌نماید؛ به‌ویژه در سنین بالا که نورون‌ها (سلول‌های عصبی) و سیناپس‌ها (نقاط اتصال بین نورون‌ها) ضعیف‌تر می‌شوند و می‌تواند منجر به مشکلات حافظه یا حتی آلزایمر شود.
۲. صدای خود را ضبط کنید
اگر می‌خواهید چیزی را سریعتر حفظ کنید، خوب است اطلاعات را به شکلی ضبط کنید. می‌توانید با موبایل یا دستگاه ضبط صدا، مطالب مورد نظر را ضبط و چندین بار گوش دهید.
اگر در حال یادگیری مطلبی پیچیده مثل یک زبان خارجی هستید، می‌توانید برای حفظ واژه‌ها کارت تهیه کنید. یا برای حفظ متن سخنرانی، صدای خود را ضبط کرده و بعد به آن گوش کنید. این روش برای افرادی حافظه شنیداری قوی‌تری دارند بسیار مفید است، چون اطلاعات را به‌صورت شنیداری بهتر جذب می‌کنند.
۳. همه چیز را یادداشت کنید
نوشتن کمک بسیار زیادی به یادگیری می‌کند. نوشتن و بازنویسی مطالب باعث می‌شود اطلاعات در ذهن ماندگارتر شوند.
یادداشت تمام جزئیات مطالبی که می‌خواهید حفظ کنید، به شما کمک می‌کند اطلاعات را دقیق و کامل به خاطر بسپارید.
برای افرادی که حافظه دیداری قوی‌تری دارند، این روش بسیار مؤثر است؛ چون می‌توانند بعداً متون یادداشت شده را بخوانند و مطالب را مرور کنند. ترکیب نوشتن و شنیدن هم می‌تواند قدرت یادگیری را چند برابر کند.
۴. یادداشت‌ها را دسته‌بندی کنید
اگر دنبال راهی برای حفظ سریعتر اطلاعات هستید، سعی کنید یادداشت‌هایتان را دسته‌بندی کنید.
بعد از نوشتن اطلاعات دسته‌بندی آن را شروع کنید. برای مثال، مطالب را به موضوعات کوچک‌تر تقسیم کنید و با رنگ‌های مختلف آن‌ها را از هم جداً کنید. این کار برای افرادی که حافظه دیداری بهتری دارند بسیار مفید است. تقسیم اطلاعات باعث می‌شود مغز راحت‌تر آن‌ها را پردازش کند و سریعتر به یاد بیاورد.
۵. از تکنیک کاخ حافظه استفاده کنید
یکی از مؤثرترین روش‌ها برای بخش‌بندی اطلاعات، استفاده از تکنیک کاخ حافظه است.
در این روش، شما یک مکان آشنا مثل خانه یا اتاق خود را تصور می‌کنید و بخش‌های مختلف آن را به اطلاعات خاصی اختصاص می‌دهید. مثلاً هر اتاق را به بخشی از متن اختصاص می‌دهید. وقتی می‌خواهید اطلاعات را به یاد بیاورید، فقط کافی‌ست در ذهن‌تان از اتاقی به اتاق دیگر "قدم بزنید" و اطلاعات مربوط به آن فضا را بازیابی کنید.
این روش هم برای افرادی که حافظه دیداری قوی‌تری دارند مناسب است، هم برای تجربی‌ها (چون حس تجربه‌کردن ایجاد می‌کند)، و اگر مسیر را با صدای بلند بگویید، برای افرادی با حافظه شنیداری قوی هم مفید خواهد بود.
۶. از تکرار برای به خاطر سپردن تدریجی استفاده کنید
برای حفظ سریعتر مطالب، از تکرارهای منظم و قابل جمع‌بندی استفاده کنید. یعنی هر بار که مطلب جدیدی را یاد می‌گیرید، آن را به مطالب قبلی اضافه کنید و مرورشان را ادامه دهید. این کار باعث می‌شود حافظه کوتاه‌مدت تقویت شود و مطالب از ذهن پاک نشوند. برای این کار، تا وقتی یک بخش از مطلب را به‌خوبی حفظ نکرده‌اید، سراغ بخش بعدی نروید.
۷. مطلب مورد نظر را به کسی دیگر یاد بدهید
تحقیقات نشان داده‌اند که آموزش دادن مطالب به دیگران باعث می‌شود خودتان هم آن‌ها را بهتر یاد بگیرید؛ چون مجبورید اطلاعات را از حافظه‌تان بیرون بکشید و بازسازی کنید.
می‌توانید مطالب را برای یک دوست توضیح دهید یا حتی جلوی آینه برای خودتان درس بدهید. اگر قرار است مطلب را جایی ارائه دهید، تمرین در حضور دیگران بسیار مؤثر خواهد بود. این روش یکی از شیوه‌های یادگیری تجربی است.
۸. به‌طور مستمر به صداهای ضبط‌شده گوش دهید
این روش بسیار ساده اما مؤثر است. وقتی بارها و بارها به چیزی گوش می‌دهید، به‌طور ناخودآگاه آن را در ذهن نگه می‌دارید.
مثل زمانی که یک آهنگ در ذهن‌تان جا می‌افتد. همین اتفاق برای مطالب درسی هم رخ می‌دهد. وقتی اطلاعات را مدام گوش دهید، به بخشی از حافظه شما تبدیل می‌شوند و دیگر به تلاش زیادی برای یادآوری نیاز ندارید.
۹. استراحت کنید
آخرین مرحله این است که به خودتان استراحت بدهید.
نگران این نباشید که چه چیزی را یاد گرفته‌اید و چه چیزی را نه. فقط از یادگیری فاصله بگیرید و بعداً دوباره سراغ آن برگردید. مثلاً کمی در طبیعت قدم بزنید. این کار هم ذهن‌تان را آزاد می‌کند و هم باعث می‌شود بعداً بتوانید مطالب را با تمرکز بیشتری به خاطر بسپارید.
کلام آخر
این ۹ مرحله چه برای حفظ سریعتر طالب و چه درمورد یادگیری بهتر آن‌ها، مسیر شما را هموار می‌کنند.
از این روش‌ها برای موفقیت در امتحانات و یا یادگیری زبان و مهارت‌های جدید استفاده کنید. وقتی بتوانید اطلاعات را سریعتر و مؤثرتر حفظ کنید، در مقایسه با کسانی که هنوز درگیر فراموشی هستند، چند قدم جلوتر خواهید بود.
